Από την αποτυχία της ΕΑΚ στο επόμενο βήμα.
Από την τοποθέτηση του πρώτου λίθου, στις 25 Ιουλίου 1952 (ημερομηνία έναρξης της Συνθήκης ΕΚΑΧ), η ευρωπαϊκή οικοδόμηση δεν σταμάτησε ποτέ. Βέβαια οι εργασίες άλλοτε επιταχύνονταν και άλλοτε επιβραδύνονταν (Μούσης, Ν. 2005, σελ. 607).
Από την τοποθέτηση του πρώτου λίθου, στις 25 Ιουλίου 1952 (ημερομηνία έναρξης της Συνθήκης ΕΚΑΧ), η ευρωπαϊκή οικοδόμηση δεν σταμάτησε ποτέ. Βέβαια οι εργασίες άλλοτε επιταχύνονταν και άλλοτε επιβραδύνονταν (Μούσης, Ν. 2005, σελ. 607).
Το είχε άλλωστε προβλέψει στην ιστορική διακήρυξη του της 9ης Μαΐου 1950, ο Robert Schuman όταν έλεγε: «Η Ευρώπη δεν θα γίνει μεμιάς ούτε μέσα σε ένα συνολικό οικοδόμημα. Θα γίνει με συγκεκριμένες πραγματοποιήσεις, που θα δημιουργήσουν πρώτα μια πραγματική αλληλεγγύη» (Μούσης, Ν. 2005, σελ. 607).
Η δημιουργία της ΕΚΑΧ έδωσε μεγάλη ώθηση στην προβολή υπερεθνικών λειτουργικών ιδεών καθώς και σε άλλους τομείς της ευρωπαϊκής οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, οι λειτουργικές αντιλήψεις δέχθηκαν στα επόμενα χρόνια ένα σημαντικό πλήγμα με την αποτυχία για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Κοινότητας (ΕΑΚ) που είχε προταθεί από τον Γάλλο πρωθυπουργό Ρενί Πλεβέν με σκοπό να επιλύσει το πρόβλημα επανεξοπλισμού της δυτικής Γερμανίας προτείνοντας την υπαγωγή των νέων δυτικογερμανικών δυνάμεων σε ένα υπερεθνικό ευρωπαϊκό στρατό(Χατζηβασιλείου, Ε. 2001, σελ.447).
Η αποτυχία της προσπάθειας για μια ΕΑΚ σήμανε την πολιτική περιθωριοποίηση στη Δυτική Ευρώπη. Με την ΕΑΚ κατέρρευσε η ιδέα της Ευρώπης ως «Τρίτης Δύναμης» Η περιπέτεια του Σουέζ και η κατάληξη της σήμαναν το τέλος του μύθου ότι κάποια Ευρωπαϊκή δύναμη ήταν ακόμα της ίδιας δυναμικότητας με τις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ (Henig, S. 2002, σελ. 37).
Η δημιουργία της ΕΚΑΧ έδωσε μεγάλη ώθηση στην προβολή υπερεθνικών λειτουργικών ιδεών καθώς και σε άλλους τομείς της ευρωπαϊκής οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, οι λειτουργικές αντιλήψεις δέχθηκαν στα επόμενα χρόνια ένα σημαντικό πλήγμα με την αποτυχία για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Κοινότητας (ΕΑΚ) που είχε προταθεί από τον Γάλλο πρωθυπουργό Ρενί Πλεβέν με σκοπό να επιλύσει το πρόβλημα επανεξοπλισμού της δυτικής Γερμανίας προτείνοντας την υπαγωγή των νέων δυτικογερμανικών δυνάμεων σε ένα υπερεθνικό ευρωπαϊκό στρατό(Χατζηβασιλείου, Ε. 2001, σελ.447).
Η αποτυχία της προσπάθειας για μια ΕΑΚ σήμανε την πολιτική περιθωριοποίηση στη Δυτική Ευρώπη. Με την ΕΑΚ κατέρρευσε η ιδέα της Ευρώπης ως «Τρίτης Δύναμης» Η περιπέτεια του Σουέζ και η κατάληξη της σήμαναν το τέλος του μύθου ότι κάποια Ευρωπαϊκή δύναμη ήταν ακόμα της ίδιας δυναμικότητας με τις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ (Henig, S. 2002, σελ. 37).
Πρακτικά η αποτυχία της ΕΑΚ σήμανε το την ένταξη της Δ. Γερμανίας στο ΝΑΤΟ και την πλήρη επικράτηση των ΗΠΑ στην Ευρώπη (Τσακαλογιάννης, Π. 2000, σελ. 368).
Ο πόλεμος στην Κορέα με τις ΗΠΑ να αναλαμβάνουν τον ρόλο του βασικού χωροφύλακα του κόσμου στο όνομα των Ηνωμένων Εθνών κατέστησε στους Δυτικοευρωπαίους να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη εξομάλυνσης των σχέσεων τους με τη Γερμανία (Henig, S. 2002, σελ. 34). Ο επανεξοπλισμός της Γερμανίας στη δεκαετία του 1950 επιβλήθηκε στην Ευρώπη από παγκόσμια γεγονότα (Henig, S. 2002, σελ. 39).
Το κλίμα που είχε προκύψει στη Δυτική Ευρώπη από την αποτυχία της ΕΑΚ ήταν ιδιαίτερα βαρύ. Η εμπιστοσύνη στις δυνατότητες των Ευρωπαίων να αντιμετωπίσουν από κοντά τα μεγάλα προβλήματα της μεταπολεμικής εποχής είχε υποχωρήσει.
Ο πόλεμος στην Κορέα με τις ΗΠΑ να αναλαμβάνουν τον ρόλο του βασικού χωροφύλακα του κόσμου στο όνομα των Ηνωμένων Εθνών κατέστησε στους Δυτικοευρωπαίους να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη εξομάλυνσης των σχέσεων τους με τη Γερμανία (Henig, S. 2002, σελ. 34). Ο επανεξοπλισμός της Γερμανίας στη δεκαετία του 1950 επιβλήθηκε στην Ευρώπη από παγκόσμια γεγονότα (Henig, S. 2002, σελ. 39).
Το κλίμα που είχε προκύψει στη Δυτική Ευρώπη από την αποτυχία της ΕΑΚ ήταν ιδιαίτερα βαρύ. Η εμπιστοσύνη στις δυνατότητες των Ευρωπαίων να αντιμετωπίσουν από κοντά τα μεγάλα προβλήματα της μεταπολεμικής εποχής είχε υποχωρήσει.
Ο Ζακ Μονέ παραιτείται από τη θέση του προέδρου της Ανώτατης Αρχής της ΕΚΑΧ και κάτω από το δυσμενές κλίμα οι χώρες της BENELUX ανέλαβαν την πρωτοβουλία για την αναζωπύρωση της προσπάθειας για Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση (Τσακαλογιάννης, Π. 2000, σελ. 369).
ΧΑΡΗΣ ΓΚΟΥΓΚΟΥΛΙΤΣΑΣ
ΦΩΤΟ ΣΟΦΙΑ-ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
